Guida e Maturës 2009 mbërrin në drejtoritë arsimore. Pritet të shpërndahet së shpejti edhe në shkolla
Jonida Tashi
Botohet Guida e Maturës Shtetërore dhe e sistemit Meritë-Preferencë (MeP) 2009. Tashmë kjo guidë është shpërndarë në drejtoritë arsimore të vendit dhe pritet që shumë shpjet ajo të mbërrijë edhe në duart e maturantëve. Guida është një përmbledhje e të gjithë informacionit për Maturën Shtetërore dhe pranimet në universitete që do të kryhen këtë vit. Në Guidë janë përfshirë udhëzimet e MASH-it, për datat e provimeve në të gjitha shkollat e mesme, rregullorja e Maturës Shtetërore 2009, sqarime për provimet e detyruara dhe ato me zgjedhje, sqarime për mënyrën e regjistrimit si kandidat në shkollat e larta, etj. Në këtë në Guidë janë përfshirë edhe materiale dhe programi i punës për Këshillimin për Karrierën (pikët minimale), që do t’u vinë në ndihmë nxënësve maturantë (kandidatëve për shkollë të lartë), për të marrë informacione, të cilat shërbejnë për të bërë një zgjedhje më të mirë të programeve të studimit, sipas preferencave personale të nxënësve.
Tabela
Tabela e pikëve, me të cilat ka fituar në një program të caktuar studimi, fituesi i fundit është informacioni më i rëndësishëm për maturantët në guidë. Në tabelën e pikëve, të përpiluar nga Agjencia e Pranimeve në Universitete (APRIAL), janë pikët që fituesit e fundit kanë marrë një vit më parë, për 200 degët e fakulteteve. Pas përpunimit të të gjithë të dhënave të grumbulluara për kandidatët maturantë për studimet e larta, APRIAL realizoi një vit më parë, përcaktimin e fituesve të fazës së parë. Nga lista e fituesve të kësaj faze, është nxjerrë tabela e pikëve me të cilat ka fituar në një program të caktuar studimi, fituesi i fundit. Në kolonën Rend, ku është vendosur i rendituri i fundit, bie në sy se në disa programe studimi, nuk ka patur kërkesa për të plotësuar kuotat. Për shembull, në programet e studimit Vreshtari Enologji të Universitetit Bujqësor, Inxhinieri Fizike të Universitetit Politeknik, Matematikë–Fizikë të Universitetit të Korçës etj. Në kolonën Renditja Bazë, tregohet se i sati është renditur fituesi i fundit, në renditjen fillestare për atë program studimi, për shembull në programin e studimit 026–Administrim Biznes të Universitetit të Tiranës, fituesi i fundit (i 460–ti) është renditur i 1928, ndër të gjithë ata që kanë shënuar në një nga preferencat e tyre këtë program studimi.
Pikët
Pikët që fituesit e fundit kanë grumbulluar një vit më parë, janë të rëndësishme për maturantët e sivjetshëm, në mënyrë që ata të orientohen se me sa pikë arrihet të fitohet dega e tyre e preferuar. Pas përfundimit të katër provimeve të Maturës, secili maturant mund të llogarisë përafërsisht se sa pikë mund të fitojë, duke njohur vlerësimet e veta. Sipas rregullores së shpallur nga Ministria e Arsimit, secili kandidat ka të drejtë të zgjedhë në Formularin A2 deri në 10 programe studimi, të renditur në preferenca nga 1 deri në 10, ku ai dëshiron të studiojë. Kandidati shpallet fitues në preferencën më të lartë të zgjedhur prej tij kur plotëson kriterin e pikëve. Kjo do të thotë që kandidati jo vetëm duhet të llogarisë paraprakisht pikët që mund të fitojë (afërsisht), por dhe të synojë për konkurrim në ato programe studimi ku mund të fitojë.
Llogaritja
Specialistët e Ministrisë së Arsimit kanë përcaktuar edhe formulën e llogaritjes së pikëve për të fituar të drejtën e studimit. Specialistët shpjegojnë tetë të dhënat e maturantëve që bëjnë pjesë në formulën e llogaritjes së pikëve. Formula llogaritëse e pikëve, është: [(D1 + D2 + M) x Ksh + Z1 x K1 + Z2 x K2], ku: NM - nota mesatare e shkollës së mesme, D1 - nota e marrë në provimin e parë të detyruar, D2 - nota e marrë në provimin e dytë të detyruar, Ksh – është koeficienti i shkollës, K1 – koeficienti për provimin e parë me zgjedhje dhe K2 – koeficienti për provimin e dytë me zgjedhje. Për të qenë sa më të saktë në zgjedhjen e preferencave në Formularin A2, që është vendimtar për të ndjekur studimet e larta, specialistët e arsimit këshillojnë që maturantët të presin rezultatet e dy provimeve me detyrim dhe notën mesatare, më pas të bëjnë plotësimin e formularit. Ndërkohë, e njëjta procedurë për llogaritjen e pikëve do të ndiqet edhe për studentët e shkëlqyer (ekselentët), por do të ofrohen lehtësira të tjera pasi të jenë shpallur fitues. Specialistët e arsimit, bazuar në të dhënat e maturave të mëparshme, pohojnë se nuk ka rezultuar që një maturant të ketë marrë në të gjitha provimet pikët maksimale, po ashtu dhe mesataren e katër viteve ta ketë pasur dhjetë.
Jonida Tashi
Botohet Guida e Maturës Shtetërore dhe e sistemit Meritë-Preferencë (MeP) 2009. Tashmë kjo guidë është shpërndarë në drejtoritë arsimore të vendit dhe pritet që shumë shpjet ajo të mbërrijë edhe në duart e maturantëve. Guida është një përmbledhje e të gjithë informacionit për Maturën Shtetërore dhe pranimet në universitete që do të kryhen këtë vit. Në Guidë janë përfshirë udhëzimet e MASH-it, për datat e provimeve në të gjitha shkollat e mesme, rregullorja e Maturës Shtetërore 2009, sqarime për provimet e detyruara dhe ato me zgjedhje, sqarime për mënyrën e regjistrimit si kandidat në shkollat e larta, etj. Në këtë në Guidë janë përfshirë edhe materiale dhe programi i punës për Këshillimin për Karrierën (pikët minimale), që do t’u vinë në ndihmë nxënësve maturantë (kandidatëve për shkollë të lartë), për të marrë informacione, të cilat shërbejnë për të bërë një zgjedhje më të mirë të programeve të studimit, sipas preferencave personale të nxënësve.
Tabela
Tabela e pikëve, me të cilat ka fituar në një program të caktuar studimi, fituesi i fundit është informacioni më i rëndësishëm për maturantët në guidë. Në tabelën e pikëve, të përpiluar nga Agjencia e Pranimeve në Universitete (APRIAL), janë pikët që fituesit e fundit kanë marrë një vit më parë, për 200 degët e fakulteteve. Pas përpunimit të të gjithë të dhënave të grumbulluara për kandidatët maturantë për studimet e larta, APRIAL realizoi një vit më parë, përcaktimin e fituesve të fazës së parë. Nga lista e fituesve të kësaj faze, është nxjerrë tabela e pikëve me të cilat ka fituar në një program të caktuar studimi, fituesi i fundit. Në kolonën Rend, ku është vendosur i rendituri i fundit, bie në sy se në disa programe studimi, nuk ka patur kërkesa për të plotësuar kuotat. Për shembull, në programet e studimit Vreshtari Enologji të Universitetit Bujqësor, Inxhinieri Fizike të Universitetit Politeknik, Matematikë–Fizikë të Universitetit të Korçës etj. Në kolonën Renditja Bazë, tregohet se i sati është renditur fituesi i fundit, në renditjen fillestare për atë program studimi, për shembull në programin e studimit 026–Administrim Biznes të Universitetit të Tiranës, fituesi i fundit (i 460–ti) është renditur i 1928, ndër të gjithë ata që kanë shënuar në një nga preferencat e tyre këtë program studimi.
Pikët
Pikët që fituesit e fundit kanë grumbulluar një vit më parë, janë të rëndësishme për maturantët e sivjetshëm, në mënyrë që ata të orientohen se me sa pikë arrihet të fitohet dega e tyre e preferuar. Pas përfundimit të katër provimeve të Maturës, secili maturant mund të llogarisë përafërsisht se sa pikë mund të fitojë, duke njohur vlerësimet e veta. Sipas rregullores së shpallur nga Ministria e Arsimit, secili kandidat ka të drejtë të zgjedhë në Formularin A2 deri në 10 programe studimi, të renditur në preferenca nga 1 deri në 10, ku ai dëshiron të studiojë. Kandidati shpallet fitues në preferencën më të lartë të zgjedhur prej tij kur plotëson kriterin e pikëve. Kjo do të thotë që kandidati jo vetëm duhet të llogarisë paraprakisht pikët që mund të fitojë (afërsisht), por dhe të synojë për konkurrim në ato programe studimi ku mund të fitojë.
Llogaritja
Specialistët e Ministrisë së Arsimit kanë përcaktuar edhe formulën e llogaritjes së pikëve për të fituar të drejtën e studimit. Specialistët shpjegojnë tetë të dhënat e maturantëve që bëjnë pjesë në formulën e llogaritjes së pikëve. Formula llogaritëse e pikëve, është: [(D1 + D2 + M) x Ksh + Z1 x K1 + Z2 x K2], ku: NM - nota mesatare e shkollës së mesme, D1 - nota e marrë në provimin e parë të detyruar, D2 - nota e marrë në provimin e dytë të detyruar, Ksh – është koeficienti i shkollës, K1 – koeficienti për provimin e parë me zgjedhje dhe K2 – koeficienti për provimin e dytë me zgjedhje. Për të qenë sa më të saktë në zgjedhjen e preferencave në Formularin A2, që është vendimtar për të ndjekur studimet e larta, specialistët e arsimit këshillojnë që maturantët të presin rezultatet e dy provimeve me detyrim dhe notën mesatare, më pas të bëjnë plotësimin e formularit. Ndërkohë, e njëjta procedurë për llogaritjen e pikëve do të ndiqet edhe për studentët e shkëlqyer (ekselentët), por do të ofrohen lehtësira të tjera pasi të jenë shpallur fitues. Specialistët e arsimit, bazuar në të dhënat e maturave të mëparshme, pohojnë se nuk ka rezultuar që një maturant të ketë marrë në të gjitha provimet pikët maksimale, po ashtu dhe mesataren e katër viteve ta ketë pasur dhjetë.